فلسفه خوار شد، کسب وکار بالا نشست - وبلاگ غزل

به گزارش وبلاگ غزل، ازجمله قابل توجه ترین این واکنش ها نامه حدود 40 نفر از استادان و پژوهشگران حوزه فلسفه بود که مهدی مجیدپور، رئیس دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر را ناچار به نشان دادن واکنش کرد.

به گزارش هم میهن، این گروه در بیانیه ای ضمن ابراز نگرانی نسبت به این ماجرا نوشته بود: حذف ظرفیت پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد در گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی امیرکبیر، موجب نگرانی عمیق ما امضا کنندگان این بیانیه شده است. ما این تصمیم را نادرست و نتیجه آن را به ضرر جامعه دانشگاهی فلسفه علم به طورخاص و فلسفه به طورکلی، می دانیم و به آن معترضیم. ما تاسیس گروه های فلسفه علم در کشور را به ویژه در دانشگاه های علوم پایه و صنعتی، تصمیمی درست می دانیم که در پاسخ به نیازی واقعی گرفته شده است و بر آنیم ضرورتی که تاسیس آن ها را حدود سه دهه قبل توجیه می کرد، امروز بیش ازپیش احساس می گردد.

در بخش خاتمهی این نامه آمده بود: ما ضمن درخواست از مسئولان دانشگاه برای تجدیدنظر در این تصمیم، از آن ها می خواهیم اجازه ندهند آبروی یکی از مهم ترین نهاد های دانشگاهی کشور، قربانی قاعده شدن چنین روند ها و فرآیند های ناصوابی گردد. این نامه را موسی اکرمی، استاد پیشکسوت فلسلفه علم در ایران، ابراهیم آزادگان از دانشگاه صنعتی شریف، کیوان الستی و حامد بیکران بهشت از مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، حسن امیری آرا، حمید بهلول، علی حسین خانی، حسین شیخ رضایی و حسین معصومی همدانی از موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، نعیمه پورمحمدی از دانشگاه ادیان، مالک حسینی پژوهشگر و مترجم فلسفه، محسن جوادی از دانشگاه قم، محمود مروارید، حمید وحید و امیر صائمی از پژوهشگاه دانش های بنیادی و... امضاء نموده بودند. کسانی که یکی از نکات عجیب برای شان آن بود که اساتید و اعضای هیئت علمی گروه فلسفه علم دانشگاه امیرکبیر از این حذف، اطلاعی نداشتند و خودشان هم ازطریق دفترچه از آن مطلع شدند.

پاسخ رئیس دانشکده و واکنش منتقدان

این ابراز نگرانی گسترده موجب شد مهدی مجیدپور، رئیس دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیرکبیر روز چهارشنبه 21تیرماه در تبادل نظر با همشهری آنلاین صفر شدن ظرفیت پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد در سال 1402 در این دانشکده را مکثی جهت ترمیم زیرساخت های علمی و فنی موجود بخواند و بیفزاید: مشکلاتی که در زمینه زیرساخت های علمی و اجرایی این دوره وجود داشته، مستلزم یک تحلیل عمیق و اصولی است. این توضیحات، اما همچنان کسانی را قانع نکرد و به عنوان مثال براساس شنیده ها در تبادل نظر با اساتیدی که مایل به ذکر نام شان نبودند، قصد مجیدپور حذف گروه فلسفه علم از دانشکده مدیریت، علم و فناوری و انتقال آن به دانشکده ای دیگر در دانشگاه امیرکبیر جهت پررنگ تر کردن دوره مدیریت کسب وکار (MBA) این دانشکده بوده، اما ظاهرا هنگامی که با واکنش های گسترده منفی روبرو شده انتها از این تصمیم عقب نشسته است.

توقف بدون اطلاع از بالا

موسی اکرمی، استاد پیشکسوت فلسفه علم در ایران و پایه گذار مقطع دکترای این رشته در کشور در پاسخ به اینکه شرایط به وجودآمده و پاسخ رئیس دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر را چطور ارزیابی می نماید، می گوید: این اتفاق متاسفانه بخشی از قصه پرغصه فلسفه علم در ایران است که اگرچه زمانی روزگار خوشی در کشورمان داشت، اما اکنون ظاهرا به نقطه ای رسیده است که ازیک سو دانشگاه های ارائه دهنده دروس این رشته برای جذب دانشجو با مشکلاتی روبرو شده اند و ازسوی دیگر دانشجویان توقعات خاص خود را دارند که در بعضی از دانشگاه ها برآورده نمی گردد. مجموع این شرایط موجب شده است رشته فلسفه علم دچار آسیب هایی بسیار جدی گردد. به گونه ای که اگر حسن نیت و عزمی جدی در مسئولان علمی وجود داشته باشد، باید به تجدیدنظر در این شرایط و آسیب شناسی آن بپردازند.

ازجمله دلایل مهدی مجیدپور برای صفرکردن ظرفیت پذیرش مقطع کارشناسی ارشد رشته فلسفه علم دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر در سال 1402 این بوده است که این دانشکده در سال 1399، 8 نفر ورودی در رشته فلسفه علم در مقطع کارشناسی ارشد داشته و از این تعداد صرفا یک نفر از خاتمه نامه اش دفاع نموده و 7 نفر به جامانده در آستانه ورود به سال چهارم و در یک شرایط بحرانی قرار دارند از موسی اکرمی می پرسیم آیا این علت و دلایل مشابه آن که از زبان مجیدپور شنیده شده، قابل قبول است یا خیر و او می گوید: تا حدودی می توان با مهدی مجیدپور، رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه صنعتی امیرکبیر همدل بود و پذیرفت که رشته فلسفه علم در این دانشگاه مانند بعضی دانشگاه های دیگر با مشکلاتی روبرو شده و لازم است که در نحوه ادامه کار آن بازبینی کرد. همان طور که می دانید دانشگاه امیرکبیر، دانشگاهی صنعتی است و رشته های گوناگون فنی- مهندسی، مدیریت و... آن از جاذبه هایی برای بعضی افراد برخوردار است و ظاهراً همین موجب شده اینطور به نظر بیاید که فلسفه علم وصله ای ناچسب به این دانشگاه است. دانشگاه امیرکبیر مانند بعضی دانشگاه های دیگر به درستی تصمیم به فراهم آوردن زمینه تدریس رشته فلسفه علم گرفت با این حال از همان شروع به نظر می آمد که باید دقت نظر بیشتری در این زمینه صورت می گرفت. ازجمله اینکه در جذب اعضای هیئت علمی مناسب که بتوانند ایجادکننده انگیزه لازم در دانشجویان این رشته که می توان برترین دانشجویان کشور خطاب شان کرد دقت بیشتری صورت می گرفت و حتی اگر لازم بود به دانشجویانی که علاقمند به تحصیل در این رشته هستند سوبسید هایی تعلق می گرفت و زمینه ای برای جذب آن ها به بازار پس از فارغ التحصیلی فراهم می آمد. درحالی که عدم وجود این شرایط تبعاً پس از مدتی منجر به کاهش انگیزه ها شده و این مسئله ای است که باید به آسیب شناسی آن پرداخت.

واقعیت این است که باید بپذیریم آموختن فلسفه و در میان شاخه های گوناگون آن، فلسفه علم امری بسیار لازم است. هرچند این اهمیت نباید موجب گردد که به شکلی تشریفاتی به آموزش آن بپردازیم. موسی اکرمی، استاد پیشکسوت فلسفه علم در ایران ضمن بیان این مطلب می افزاید: هرچند اظهارات رئیس دانشکده مدیریت در خصوص شرایط دانشجویان رشته فلسفه علم در این دانشکده پربیراه نیست، اما باید بپذیریم که رشته هایی، چون فلسفه علم تا حدی باید از چارچوب های بروکراتیک بیرون بیاید. کسانی که در حال اندیشه ورزی در این رشته هستند و به عنوان مثال از رشته ای فنی به مقطع کارشناسی ارشد فلسفه علم آمده اند، نیازمند زمانی بیشتر برای آشنایی با حوزه فلسفه و شاخه های گوناگون آن هستند و باید برای آن ها تمهیدات دیگری اندیشید.

اکرمی تاکید می نماید ضمن همدلی با مسئولان و دست اندرکاران رشته فلسفه علم دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر معتقد است: نگاه بخش بندی شده، نگاهی اشتباه است و ما نیازمند نگاهی کلی همراه با برنامه ریزی در سطح کلان هستیم و باید درک کنیم که تدریس فلسفه علم و آموختن آن امری لازم است و تنها در صورت پی بردن به این ضرورت است که خود را موظف به فراهم آوردن زمینه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا خواهیم دانست. نکته دیگر اینکه حتی در صورت قبول دلایل رئیس دانشکده مدیریت، علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر این حذف نباید به این شکل و به صورت پنهانی اتفاق می افتاد و نیازمند برگزاری جلساتی پیش از تصمیم گیری بود تا به این شکل موجب شوکه شدن دانشجویان و اساتید فلسفه علم نمی شد. خواسته ما از مسئولین نگاه کردن به این موضوع در سطحی کلان تر و اندیشیدن به این نکته است که اگرچه رشته فلسفه علم در ایران نیازمند آسیب شناسی است، اما راهکار این آسیب شناسی توقف بدون اطلاع از بالا نیست.